Decydując się na zakup pojazdu mechanicznego, na przykład auta osobowego lub dostawczego z drugiej ręki, czy też ciągnika samochodowego w ramach umowy leasingu, musimy zadbać o dopełnienie kilku formalności. Pozwoli to na uniknięcie szeregu problemów w krótszej lub dłuższej perspektywie czasu, m.in. w zakresie kar finansowych za brak ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, co ma szczególne znaczenie przede wszystkim dla podmiotów prowadzących własną działalność gospodarczą w obszarze transportu oraz logistyki.
Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych
Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, posiadacze pojazdów mechanicznych zobligowani są do wykupienia polisy OC dla każdego zarejestrowanego pojazdu.
Choć w pewnym sensie koszty związane z regulowaniem opłat za samochodowe ubezpieczenia OC stanowią obciążenie finansowe i podnoszą koszty prowadzenia działalności gospodarczej dla branży transportowej, lekceważenie tego obowiązku jest raczej krótkowzroczne i może mieć znaczące konsekwencje. Ważna polisa OC stanowi bowiem finansowy bufor bezpieczeństwa, zarówno dla osoby, która spowodowała szkodę komunikacyjną, jak i dla poszkodowanego. To właśnie z polisy sprawcy, a nie z jego kieszeni wypłacone zostanie odszkodowanie – oczywiście w uzasadnionych, uznanych przez ubezpieczyciela przypadkach.
Warto pamiętać, że ustawodawca tworząc przepisy przewidział dość wysokie kary za brak ważnego OC, które mają mobilizować kierowców do posiadania ważnych polis. W przypadku samochodów osobowych, kara nakładana przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny za brak OC przez okres dłuższy niż 14 dni wynosi w 2021 roku aż 5 600 zł, a w przypadku samochodów ciężarowych, autobusów lub ciągników samochodowych wzrasta do 8 400 zł. Kary te z pewnością w przyszłości będą wyższe, ponieważ uzależnione są od aktualnie obowiązującej kwoty płacy minimalnej.
OC samochodu – czy polisa wznowi się automatycznie?
Zgodnie z zaleceniami wydanymi pod koniec 2020 roku przez KNF, przy nabyciu pojazdu mechanicznego z ważną polisą OC, obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych nie wznawia się automatycznie. I to bez względu na to, czy prawa własności nabyte zostały w wyniku zakupu, podpisania umowy darowizny lub umowy leasingowej, czy też w efekcie postępowania spadkowego.
Wydany komunikat ujednolica więc sposób postępowania ubezpieczycieli niejednokrotnie na swój sposób interpretujących zapisy prawa i daje właścicielom pojazdów mechanicznych pełną swobodę wyboru zakładu, w którym wykupią polisę na kolejny rok. Oznacza to, że osoba nabywająca prawa własności do pojazdu mechanicznego może wypowiedzieć aktualną umowę OC ze skutkiem natychmiastowym i skorzystać z być może atrakcyjniejszej oferty innego zakładu. Dotyczy to również takich przypadków, kiedy osoba nabywająca prawa własności była już wcześniej użytkownikiem danego pojazdu mechanicznego i figurowała w dokumentach jako strona umowy ubezpieczeniowej.
Zmiana ta jest znacząca, ponieważ do tej pory ubezpieczyciele niekiedy niezgodnie z prawem próbowali zobowiązać klientów do pozostania przy mniej korzystnych umowach zawartych przez poprzednich właścicieli lub leasingodawców, ograniczając swobodę wyboru. Nabywający prawa własności do pojazdu mechanicznego nowi właściciele mogą więc obecnie skorzystać z tej opcji, jaka jest dla nich najkorzystniejsza pod względem finansowym – szczególnie w przypadkach, kiedy mogą liczyć na zniżki z tytułu wieloletniej, bezszkodowej jazdy.
Analizując komunikat KNF warto zanotować, że takie przedstawienie sprawy wiąże się również z pewną niedogodnością. Obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych nie odnowi się automatycznie, a to oznacza, że sami musimy zadbać o to, aby po 12 miesiącach opłacić kolejną polisę. W związku z tym, że zarejestrowane pojazdy mechaniczne muszą posiadać aktualne ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej, nawet jeden dzień zwłoki może skutkować koniecznością opłacenia przewidzianej w ustawie kary